درنگی بر مفهوم علوم انسانی آلمانی (Geiteswissenschaft)

author

Abstract:

پرسش از چیستی علوم انسانی در ایران معاصر پرسشی زنده و پویاست. اینکه علوم انسانی به چه کار می‌آید؟ یا اینکه آیا علوم انسانی اصلاً باید به کاری بیاید؟ اینکه علوم انسانی با دین چه نسبتی دارد؟ و پرسش‌های بسیار دیگری اکنون میان صاحب‌نظران این حوزه در ایران ساری و جاری است. اما پرسش از چیستی علوم انسانی که از ابتدا یکی از پرسش‌های فلسفۀ علوم انسانی بوده است، خاستگاهی در آلمان قرن نوزدهم دارد. به همین دلیل، پرسش از چیستی علوم انسانی بی‌درنگ در خاستگاه این پرسش، ناتمام خواهد بود. در این مقاله تلاش خواهد شد تا در واژۀ Geisteswissenschaften، که معادل آلمانی علوم انسانی است، تدقیق بیشتری شود. در ابتدا نشان خواهیم داد که ریشۀ این کلمه چیست و چه طنینی در زبان آلمانی دارد؟ پس از آن به این موضوع خواهیم پرداخت که این واژه در آلمانی چه مباحثی را پیش کشید؟ و متفکرانی مانند دیلتای و گادامر در این خصوص چه گفتند؟ پس از آن به ترجمۀ Geisteswissenschaften  در انگلیسی و پیامدهای آن خواهیم پرداخت و در آخر تلاش می‌کنیم تا با مداقه در Humanities وHuman Sciences  در انگلیسی، ربط و نسبت آن را با Geisteswissenschaften نشان دهیم.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

درنگی در مفهوم روستا

تعریف واژه روستا همچون هر مفهوم دیگر در سطوح متفاوتی قابل بررسی است. این مقاله در پی‌آن است که با بررسی وجوه و سطوح مختلف موضوع به مفهوم واژه موردنظر نزدیک شود لذا در پی آن است که مفهوم روستا را از ابعاد حقیقی و صحیح (کاربردی) مورد تأمل قرار دهد. تعریف حقیقی روستا درپی یافتن سرمنشأهایی است که مفهوم مورد نظر در آنها متبلور می‌گردد؛ در حوزه کاربردی، راهکارهای مختلفی در جهت نزدیک‌شدن به مفهوم مورد...

full text

مفهوم علوم انسانی دراندیشۀ نخست ویلهلم دیلتای

در تاریخ تفکر به ویژه در حوزۀ علوم انسانی اندیشۀ ویلهلم دیلتای نقطۀ عطف محسوب می­شود. دوران دیلتای با علم­زدگی تمام عیار مصادف بود عده­ای که علم­زده بودند میان روش علوم طبیعی با علوم انسانی تفاوت اساسی قایل نبودند و هر داعیه­ای که داشتند مآل کارشان به ماده انگاری مکانیکی می­رسید. دیلتای با این گروه به مقابله برخاست و معتقد شد که برای حل مسئله نسبت علوم انسانی با شناخت طبیعت باید به سنخیت موضوع ...

full text

درنگی در مفهوم روستا

تعریف واژه روستا همچون هر مفهوم دیگر در سطوح متفاوتی قابل بررسی است. این مقاله در پی آن است که با بررسی وجوه و سطوح مختلف موضوع به مفهوم واژه موردنظر نزدیک شود لذا در پی آن است که مفهوم روستا را از ابعاد حقیقی و صحیح (کاربردی) مورد تأمل قرار دهد. تعریف حقیقی روستا درپی یافتن سرمنشأهایی است که مفهوم مورد نظر در آنها متبلور می گردد؛ در حوزه کاربردی، راهکارهای مختلفی در جهت نزدیک شدن به مفهوم مورد...

full text

درنگی در مفهوم احساس عدالت قضایی

هدف مقاله پیش‌رو آشنایی با مفهوم احساس عدالت قضایی و تبیین ویژگی‌ها و ملاک وجود آن در جامعه است. پژوهش پیش‌رو با روش کتابخانه‌ای و بررسی و تحلیل نظرهای ارائه‌شده درباره احساس عدالت قضایی نگاشته شده است. احساس عدالت نه به معنای هیجان بلکه به معنای ادراک وجود عدالت در بستر رسیدگی‌های قضایی است. این احساس متأثر از عامل‌های فراوانی است که بسیاری از آن‌ها به روند رسیدگی نامربوط است؛ اما در هر حال، چ...

full text

مفهوم علوم انسانی در اندیشه متاخر ویلهلم دیلتای

دیلتای در بخش اول اندیشه اش برای استقلال بخشیدن به علوم انسانی موفقیت چندانی به دست نیاود بدین جهت برای یافتن راه حل مناسب اندیشه اولیه خود را مورد تامل و بازبینی قرار داد. دستاورد این تلاش مجدد این بود که تنها با روش درون بینی نمی توان علوم انسانی تاسیس کرد زیرا که طریق درون نگری اساساً واسطه تفهیم و تفاهم قرار نمی گیرد. لذا دیلتای در بخش دوم اندیشه اش معتقد می شود که باید تاری...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 23  issue 91

pages  29- 48

publication date 2017-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023